O upadłości prowadzonej wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (tzw. upadłości konsumenckiej) oraz możliwości uzyskania oddłużenia w ramach tej procedury bardzo dużo się obecnie mówi i pisze, ale czy jesteś pewien, że wiesz już wszystko?
Zachęcamy do sprawdzenia wiedzy z poniższym słownikiem upadłości konsumenckiej.
📙 dłużnik – osoba, która jest zobowiązana do spełnienia określonego świadczenia na rzecz wierzyciela, np. klient banku zobowiązany do zapłaty raty kredytu;
📙 wierzyciel – osoba, która jest uprawniona żądać od dłużnika spełnienia świadczenia, np. bank uprawniony do wezwania dłużnika do zapłaty raty kredytu;
📙 dług – świadczenie, do którego zobowiązany jest dłużnik. Długowi (obciążającemu dłużnika) odpowiada wierzytelność (przysługująca wierzycielowi), czyli uprawnienie do żądania spełnienia świadczenia;
📙 niewypłacalność – stan, w którym dłużnik nie jest w stanie terminowo regulować zobowiązań wobec wierzycieli;
📙 spirala zadłużenia – sytuacja, w której dłużnik co prawda spłaca swoje zobowiązania, jednak robi to jedynie dzięki zaciąganiu nowych długów;
📙 Prawo upadłościowe – ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, regulująca cele i zasady prowadzenia postępowań upadłościowych, w tym określające uprawnienia i obowiązki organów postępowania, wierzycieli i upadłych, skutki ogłoszenia upadłości oraz zasady umarzania zobowiązań upadłego będącego osobą fizyczną;
📙 postępowanie upadłościowe – postępowanie sądowe prowadzone wobec niewypłacalnego dłużnika, w ramach którego majątek dłużnika podlega likwidacji (sprzedaży), a uzyskane z tego tytułu środki są dzielone pomiędzy wierzycieli. Postępowanie upadłościowe prowadzone wobec osób fizycznych, może obejmować także określenie zakresu w jakim zobowiązania dłużnika niewykonane w postępowaniu upadłościowym muszą być wykonywane przez niego po zakończeniu postępowania przed ewentualnym ich umorzeniem w części lub w całości;
📙 upadłość konsumencka – postępowanie sądowe, stanowiące szczególny tryb postępowania upadłościowego, prowadzone wobec niewypłacalnych osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej;
📙 sąd upadłościowy – sąd, do którego składany jest wniosek o ogłoszenie upadłości i który prowadzi postępowanie upadłościowe. Sądem upadłościowym jest sąd rejonowy w obszarze właściwości którego dłużnik ma ośrodek podstawowej działalności;
📙 Krajowy Rejestr Zadłużonych – system teleinformatyczny prowadzony przez Ministra Sprawiedliwości, w ramach którego publikowane są m.in. informacje o prowadzonych w Polsce postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych. System ten służy także składaniu pism w postępowaniach upadłościowych oraz odbieraniu korespondencji od sądu upadłościowego oraz syndyka masy upadłości (wymaga zarejestrowania konta w systemie);
📙 wniosek o ogłoszenie upadłości -wniosek składany w celu wydania przez sąd upadłościowy postanowienia o ogłoszeniu upadłości;
📙 postanowienie o ogłoszeniu upadłości – postanowienie sądu upadłościowego stanowiące formę rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości – dopiero od momentu jego wydania można mówić o trwającym postępowaniu upadłościowym;
📙 upadły – dłużnik, wobec którego prowadzone jest postępowanie upadłościowe;
📙 obowiązki upadłego – upadły ma obowiązek wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję, jak również obowiązany jest udzielać sądowi upadłościowemu i syndykowi wszelkich potrzebnych wyjaśnień dotyczących swojego majątku, w tym np. informować o posiadanym majątku oraz uzyskiwanych przychodach;
📙 masa upadłości – ogół majątku upadłego, służący pokryciu kosztów postępowania upadłościowego i zaspokojeniu wierzycieli, obejmujący należące do upadłego środki pieniężne, ruchomości, nieruchomości, wierzytelności oraz inne prawa majątkowe. W skład masy upadłości wchodzi cały majątek przysługujący upadłemu w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty po tym dniu, z wyjątkiem przedmiotów lub sum określonych w odrębnych przepisach (np. w skład masy upadłości nie wchodzi wynagrodzenie upadłego w części niepodlegającej zajęciu w postępowaniu egzekucyjnym);
📙 syndyk masy upadłości (syndyk) – wyznaczony przez sąd upadłościowy podmiot, wskazany w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości, którego rolą jest zawiadomienie wierzycieli o ogłoszeniu upadłości dłużnika, ustalenie, zabezpieczenie i likwidacja masy upadłości, podział uzyskanych środków pomiędzy wierzycieli, a także ewentualnie sporządzenie stanowiska co do umorzenia zobowiązań upadłego konsumenta lub projektu planu spłaty wierzycieli;
📙 zgłoszenie wierzytelności – pismo procesowe składane przez wierzyciela do syndykowi masy upadłości, informujące o wysokości wierzytelności przysługujących wierzycielowi wobec upadłego. Dokonanie zgłoszenia wierzytelności przez wierzyciela jest co do zasady warunkiem jego dalszego udziału w postępowaniu, w tym uzyskania jakichkolwiek środków w postępowaniu upadłościowym lub w ramach planu spłaty wierzycieli;
📙 kwota na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych – kwota podlegająca wydzieleniu na rzecz upadłego z sumy uzyskanej ze sprzedaży należącego do upadłego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, w którym zamieszkuje upadły, w przypadku koniczności zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w wysokości odpowiadającej przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy;
📙 projekt planu spłaty wierzycieli – stanowisko syndyka masy upadłości dotyczące możliwości wykonywania przez upadłego płatności na rzecz wierzycieli po zakończeniu postępowania upadłościowego, obejmujące w szczególności czas proponowanego przez syndyka planu spłaty (uzależniony m.in. od oceny moralności płatniczej dłużnika) oraz wysokość rat, które miałyby być regulowane przez dłużnika (uzależniona od możliwości zarobkowych upadłego i wydatków potrzebnych na utrzymanie upadłego i osób pozostających jego utrzymaniu). Projekt planu spłaty wierzycieli przedstawiany jest upadłemu i wierzycielom po zakończeniu likwidacji masy upadłości, a następnie wraz z tymi stanowiskami składany do sądu upadłościowego;
📙 stanowisko do projektu planu spłaty wierzycieli – pismo procesowe, które może złożyć upadły lub wierzyciel, w którym można zawrzeć uwagi do przedstawionego przez syndyka projektu planu spłaty, aprobując lub kwestionując dokonane przez syndyka ustalenia lub oceny leżące u podstaw proponowanego planu spłaty wierzycieli;
📙 ocena moralności płatniczej upadłego – dokonywana przez syndyka masy upadłości i sąd upadłościowy ocena stopnia przyczynienia się dłużnika do powstania lub pogłębienia stanu niewypłacalności, mająca wpływ na możliwość umorzenia zobowiązań upadłego oraz na czas trwania planu spłaty wierzycieli, mogąca prowadzić do przypisania upadłemu winy w stopniu „celowości” (uniemożliwia oddłużenie), „umyślności” albo „rażącego niedbalstwa” (skutkuje ustaleniem planu spłaty na czas nie krótszy niż 36 m-cy i nie dłuższy niż 84 m-ce), lub winy w niższym (skutkuje ustaleniem planu spłaty na czas nie dłuższy niż 36 miesięcy);
📙 możliwości zarobkowe upadłego – hipotetyczna wysokość dochodów upadłego możliwa do uzyskania przez niego przy uwzględnieniu jego wieku, wykształcenia, doświadczenia zawodowego, stanu zdrowia oraz innych czynników mających wpływ na możliwość zarobkowania;
📙 wydatki potrzebne na utrzymanie upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu – koszty utrzymania, których ponoszenie jest niezbędne dla funkcjonowania upadłego i jego najbliższych, obejmujące w szczególności koszty mieszkaniowe, opłaty za media, a także koszty żywności, leków i opieki medycznej, kosmetyków i chemii gospodarczej, odzieży i obuwia, transportu, sportu, rekreacji i kultury;
📙 plan spłaty wierzycieli – ustalony przez sąd upadłościowy, w drodze postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli, harmonogram płatności dokonywanych przez upadłego po zakończeniu postępowania upadłościowego na rzecz wierzycieli, którego wykonanie warunkuje umorzenie pozostałych zobowiązań upadłego;
📙 postanowienie o umorzeniu zobowiązań bez ustalenia planu spłaty wierzycieli – rozstrzygnięcie sądu upadłościowego, w formie postanowienia, wydawane w przypadku, gdy osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli;
📙 sprawozdanie z wykonania planu spłaty wierzycieli – coroczna informacja składana w okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli przez dłużnika, podlegająca złożeniu do sądu upadłościowego do końca kwietnia za poprzedni rok kalendarzowy, obejmująca informacje o wysokości przychodów dłużnika, spłaconych kwotach oraz nabytych składnikach majątkowych o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ostatni kwartał okresu sprawozdawczego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Do sprawozdania dłużnik dołącza kopię złożonego rocznego zeznania podatkowego;
📙 wniosek o stwierdzenie wykonania planu spłaty wierzycieli – wniosek składany przez dłużnika do sadu upadłościowego po wykonaniu planu spłaty wierzycieli, celem uzyskania postanowienia o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli, stanowiącego potwierdzenie prawidłowego wykonania planu spłaty i umorzenia zobowiązań dłużnika;
📙 oddłużenie w upadłości konsumenckiej – uwolnienie dłużnika od odpowiedzialności za zobowiązania powstałe do dnia ogłoszenia upadłości na skutek umorzenia tych zobowiązań na podstawie postanowienia sądu upadłościowego o umorzeniu zobowiązań bez ustalania planu spłaty lub na skutek wykonania planu spłaty wierzycieli.
